Op de Vitra Campus in Weil am Rhein rijzen er voor één keer geen gebouwen uit de grond, maar wel planten: tussen het VitraHaus en het productiegebouw van Álvaro Siza kun je de in 2020 door Piet Oudolf aangelegde, 4000 vierkante meter grote tuin in al zijn facetten bewonderen.

In mei 2020 werd er op de Vitra Campus in Weil am Rhein een tuin van de Nederlandse ontwerper Piet Oudolf aangelegd. De kunstig gecomponeerde wildernis zal in de zomer en nazomer volop in bloei staan.

De Nederlandse Piet Oudolf wordt beschouwd als de grondlegger van een generatie tuinontwerpers die in de late jaren tachtig de gangbare praktijk ter discussie hebben gesteld omdat de traditionele landschapsarchitectuur te decoratief en arbeidsintensief was en te veel hulpmiddelen kostte. Ze maken gebruik van meerjarige planten die vaak vanzelf weer aangroeien, vaste planten, grassen, struiken en weidebloemen, die als tuinplanten lange tijd genegeerd werden. Al die gewassen groeperen ze op een al even onconventionele wijze.

Oudolf ziet zichzelf niet als de grondlegger van een beweging. “Ik laat het aan anderen over hoe ze naar me kijken; voor sommige mensen ben ik gewoon een tuinman”, benadrukt hij gelaten. Een tuinman weliswaar die de afgelopen jaren openbare tuinen over de hele wereld heeft mogen ontwerpen, onder andere in opdracht van de kunstgalerie Hauser & Wirth Somerset, de Serpentine Galleries of de Biënnale in Venetië, en die met de “High Line” in New York stadstuinen een nieuw imago heeft gegeven.

De rode draad doorheen de projecten van Oudolf is een landschap dat er wild en ongetemd uitziet, maar dat in deze vorm niet kan bestaan zonder een nauwgezet ontwerp. Hij speelt daarbij met een idee van wildernis die hij waarneemt in de samenleving. “Ik probeer eigenlijk alleen maar de fantasieën van de mensen in werkelijkheid om te zetten”, zegt hij. De tuinen zijn echter helemaal niet wild. Hij besteedt veeleer aandacht aan een evenwichtige samenstelling of “community”, zoals hij het noemt, van planten met verschillende sterke en zwakke punten, bloeitijden en levenscycli. Zo kunnen zijn tuinen het hele jaar door een zintuiglijke ervaring bieden en wordt het verval ervan evenzeer geaccentueerd als het hoogseizoen.

Er werden ongeveer 30.000 planten gebruikt, waaronder gewassen met zeer mysterieuze namen als Persicaria amplexicaule ‘Alba’, Echinacea pallida ‘Hula Dancer’ of Molinia ‘Moorhexe’. Ze vormen het kader van de tuin, waarbij grotendeels wordt afgezien van gebouwde structuren. Toch dient de tuin niet om de omliggende architectuur te verfraaien, maar veeleer om haar aan te vullen en een nieuw perspectief te geven, zoals Oudolf benadrukt.

“Planten zijn voor mij persoonlijkheden die ik volgens hun verschijning en gedrag kan gebruiken en samenstellen, allemaal ‘spelen ze op hun manier een rol’, maar uiteindelijk moet er een spannend stuk uit voortkomen”, zegt Oudolf.

Op de Vitra Campus worden sinds 2020 ook bijen gehouden: naast de Oudolf Garten bevinden zich bijenkorven die op middellange termijn zes bijenkolonies zullen huisvesten. De bijen worden gehouden volgens de zogenaamde methode van gecombineerde wildbouw, die hen in staat stelt in het onderste gedeelte van de bijenkorf hun eigen natuurlijke honingraat te maken.

Twee Vitra-medewerkers die een imkeropleiding volgden, verzorgen de bijenkolonies. De bijenkorven zijn kleurrijk geschilderd in natuurlijke en ecologisch verantwoorde verf – en aan bezoekers van de Campus wordt gevraagd de bijen slechts tot op fotoafstand te benaderen.